GUIZHOU
มณฑลกุ้ยโจวข้อมูลพื้นฐาน
เมืองสำคัญ/เขตพัฒนาเศรษฐกิจ
การคมนาคมและโลจิสติกส์
เศรษฐกิจ
1. ข้อมูลทั่วไป
ที่ตั้ง / ขนาดพื้นที่
มณฑลกุ้ยโจวตั้งอยู่ทางภาคตะวันตกเฉียงใต้ของสาธารณรัฐประชาชนจีน เป็นมณฑลเขตชั้นในที่ไม่มีทางออกทะเล อยู่ที่ราบสูงหยูนกุ้ย (Yungui) เส้นลองจิจูด 103°36’ – 109°35’ เส้นละติจูด 24°37’ – 29°13’ มีอาณาเขตติดต่อกับ 3 มณฑล 1 มหานคร และ 1 เขตปกครองตนเอง คือ ทิศเหนือติดกับมณฑลเสฉวน (Sichuan) และมหานครฉงชิ่ง (Chongqing) ทิศใต้ติดกับเขตปกครองตนเองกวางสี (Guangxi) ทิศตะวันออกติดกับมณฑลหูหนาน (Hunan) และทิศตะวันตกติดกับมณฑลยูนนาน (Yunnan) มีพื้นที่ทั้งสิ้น 176,167 ตารางกิโลเมตร มีสัดส่วน 1.8% ของทั้งประเทศ ร้อยละ 92.5 เป็นภูเขาสูง ความสูงเฉลี่ยเหนือระดับน้ำทะเลประมาณ 1,000 เมตร จึงได้ชื่อว่าเป็นอาณาจักรแห่งขุนเขา จุดสูงสุดเหนือระดับน้ำทะเลสูง 2,900.6 เมตร จุดต่ำสุดเหนือระดับน้ำทะเลสูง 147.8 เมตร
ข้อมูลประชากร
38.56 ล้านคน (ปี 2563) มีชนกลุ่มน้อยถึง 17 ชนชาติ ตั้งรกรากอยู่ที่บริเวณนี้มานานหลายศตวรรษ) ชนชาติกลุ่มน้อยเชื้อสายต่าง ๆ มีประมาณร้อยละ 35 ของจำนวนประชากรทั้งมณฑล ได้แก่ ชาวฮั่น (Han) แม้ว (Miao) ปู้อี (Buyi) ต้ง (Dong) ถู่เจีย (Tujia) อี๋ (Yi) เป็นต้น
สภาพภูมิอากาศ
อยู่ในเขตมรสุมกึ่งร้อนชื้น สภาพอากาศจึงอบอุ่นและชุ่มชื้น อุณหภูมิตลอดปีโดยเฉลี่ยประมาณ 15 องศาเซลเซียส ฤดูหนาว อากาศจึงไม่หนาวจัด ประมาณ 3-6 องศาเซลเซียส และฤดูร้อนอากาศไม่อบอ้าว ประมาณ 22-25 องศาเซลเซียส ปริมาณน้ำฝนเฉลี่ยระหว่าง 1,100 – 1,300 มิลลิเมตรต่อปี ปริมาณน้ำฝนมากที่สุดที่เมืองอี้ซี (Yixi) น้อยที่สุดที่เมืองปี้เจี๋ย (Bijie)
ทรัพยากรสำคัญ
กุ้ยโจว ได้ชื่อว่า เป็นแหล่งไฟฟ้าพลังน้ำของประเทศ เนื่องจากแม่น้ำอู่เจียง (Wujiang) ไหลผ่านทั่วทั้งมณฑล มณฑลมีความสามารถผลิตกระแสไฟฟ้าพลังน้ำต่อปีจำนวน 2.188 ล้านกิโลวัตต์ ปริมาณการสำรองกระแสไฟฟ้าพลังน้ำ มีปริมาณ 18.75 ล้านกิโลวัตต์ นับเป็นปริมาณการสำรองอันดับ 6 ของประเทศ
กุ้ยโจวถูกขนานนามว่า ทะเลถ่านหินทางภาคตะวันตกเฉียงใต้ของจีน และเมืองหลวงของถ่านหินทางตอนใต้ของแม่น้ำแยงซี เนื่องจากมีปริมาณถ่านหินจำนวนมากถึง 269.7 พันล้านตัน โดยได้เก็บสำรองไว้มากกว่า 51 พันล้านตัน มากเป็นอันดับ 5 ของประเทศ
กุ้ยโจวยังมีทรัพยากรธรณีมากกว่า 110 ชนิด โดยเฉพาะ ปรอท อลูมิเนียม พลวงทองคำ ถ่านหิน แมงกานีส และฟอสฟอรัส มูลค่าการสำรองแร่ต่าง ๆ ภายในมณฑล มีมูลค่ามากกว่า 3,000 พันล้านหยวน สูงกว่ามูลค่าการสำรองของมณฑลและดินแดนต่าง ๆ การสำรองฟอสฟอรัส นับเป็นอันดับ 1 ของประเทศ มีปริมาณ 2.6 พันล้านตัน (ผลผลิตรายปี จำนวนประมาณร้อยละ 20 ของผลผลิตทั้งประเทศ) การสำรองอะลูมิเนียมมีปริมาณ 400 ล้านตัน เป็นอันดับ 2 ของประเทศปริมาณสำรองแมงกานีส และพลวง ถือเป็นร้อยละ 12.9 และ 14.6 ของปริมาณสำรองทั่วประเทศ นับเป็นปริมาณการสำรองอันดับ 3 ของประเทศ และยังเป็นแหล่งผลิตออกไซด์ของโลหะที่หายาก (ซึ่งมีประมาณ 14 ชนิด เช่น ซีเรียม) คือ แกลเลียม และหินผลึกใส รวมทั้งเป็นแหล่งเหมืองทอง
ประวัติศาสตร์ / วัฒนธรรม
กุ้ยโจวเป็นอีกหนึ่งมณฑลที่มีประวัติศาสตร์ยาวนาน มีการค้นพบเศษพาชนะของมนุษย์ยุคเริ่มต้นใช้ที่ถ้ำกวนอินในอำเภอเฉียนซี และยังได้พบชิ้นส่วนพาชนะของมนุษย์โบราณในสมัยต่าง ๆ มากมาย จนได้รับฉายาว่า เป็น “ตะเกียงแห่งวัฒนธรรมเอเชีย” และได้มีการจัดตั้งรัฐบาลประชาชนมณฑลกุ้ยโจวขึ้นเมื่อวันที่ 26 ธ.ค. 1949 หลังการปลดปล่อยกองทัพกุ้ยหยางได้ไม่นาน ปัจจุบัน กุ้ยโจวเป็นอีกหนึ่งมณฑลที่มีความโดดเด่นด้านวัฒนธรรมชนกลุ่มน้อย มีชนกลุ่มน้อยถึง 17 ชนชาติ รองจากมณฑลยูนนาน
เมืองสำคัญ/เขตพัฒนาเศรฐกิจ
การคมนาคมและโลจิสติกส์
เส้นทางทางบก
1) เส้นทางถนน
จนถึงสิ้นปี 2563 กุ้ยโจวมีทางหลวงที่ใช้งานได้กว่า 200,000 กม. และทางด่วน 7,607 กม. ครอบคลุมทุกอำเภอ โดยมีระยะทางของทางด่วนที่เปิดใช้งานแล้วสูงเป็นอันดับ 5 ของจีน ปัจจุบัน ทางหลวงระดับประเทศที่พาดผ่านมณฑลกุ้ยโจวมี 5 เส้นทาง ได้แก่
– G 56 หังโจว-รุ่ยลี่ (เจ้อเจียง อันฮุย เจียงซี หูเป่ย หูหนาน กุ้ยโจว ยูนนาน)
– G 60 เซี่ยงไฮ้-คุนหมิง (เซี่ยงไฮ้ เจ้อเจียง เจียงซี หูหนาน กุ้ยโจว ยูนนาน
– G 75 หลานโจว-ไห่โข่ว (กานซู เสฉวน ฉงชิ่ง กุ้ยโจว กว่างซี กวางตุ้ง ไห่หนาน)
– G 76 เซี่ยเหมิน- เฉิงตู (ฝูเจี้ยน เจียงซี หูหนาน กว่างซี กุ้ยโจว เสฉวน)
– G 78 ซัวเถา-คุนหมิง (กวางตุ้ง กว่างซี กุ้ยโจว ยูนนาน)
2) เส้นทางรถไฟ
จนถึงสิ้นปี 2563 กุ้ยโจวจะมีเส้นทางรถไฟกว่า 4,000 กม. โดยเป็นรถไฟความเร็วสูง 1,527 กม. ซึ่งปัจจุบันมีรถไฟความเร็วสูงที่ก่อสร้างเสร็จและอยู่ระหว่างการก่อสร้าง ได้แก่
1. กุ้ยหยาง-กว่างโจว (贵广高铁) เปิดให้บริการแล้วเมื่อวันที่ 26 ธันวาคม 2557
แล่นผ่าน 3 มณฑล/เขต คือ มณฑลกุ้ยโจว-เขตกว่างซี-มณฑลกวางตุ้ง (กุ้ยหยาง-กุ้ยหลิน-กว่างโจว)ความเร็ว 250 กม./ชม. มีระยะทางรวม 857 กม. แบ่งเป็นระยะทางในกุ้ยโจว 301 กม. เขตกว่างซี 349 กม. และกวางตุ้ง 207 กม. เริ่มก่อสร้างเมื่อวันที่ 23 ธ.ค. 2551 ใช้เวลาก่อสร้าง 6 ปี มูลค่าการลงทุนกว่า 90,000 ล้านหยวน ส่งผลให้การเดินทางจากกุ้ยหยาง-กุ้ยหลิน ใช้เวลาราว 2 ชม. (เดิม 13 ชม.) และกุ้ยหยาง-กว่างโจวใช้เวลาประมาณ 5 ชม. (เดิม 21 ชม.) เพื่อออกสู่ทะเลในเขตเศรษฐกิจสามเหลี่ยมปากแม่น้ำเพิร์ล (Pearl River Delta)
2. เซี่ยงไฮ้-กุ้ยหยาง-คุนหมิง (沪昆高铁) เปิดให้บริการตลอดเส้นทางแล้วเมื่อวันที่ 28 ธ.ค. 2559
2.1 เซี่ยงไฮ้-หังโจว เปิดให้บริการแล้วเมื่อ 26 ต.ค. 2553
2.2 หังโจว-ฉางซา เปิดให้บริการแล้วเมื่อ 10 ธ.ค. 2557
2.3 ฉางซา-กุ้ยหยาง เปิดให้บริการแล้วเมื่อ 16 มิ.ย. 2558
2.4 กุ้ยหยาง-คุนหมิง เปิดให้บริการแล้วเมื่อ 28 ธ.ค. 2559
3. กุ้ยโจว-ฉงชิ่ง (渝黔高铁) เปิดให้บริการแล้วเมื่อวันที่ 25 ม.ค. 2561
ความเร็ว 200 กม./ชม. มีระยะทางรวม 345 กม. เป็นระยะทางในกุ้ยโจว 233 กม. และฉงชิ่ง 112 กม. เริ่มก่อสร้างเมื่อวันที่ 21 ต.ค. 2553 มูลค่าการลงทุนประมาณ 51,600 ล้านหยวน ซึ่งจะส่งผลให้การเดินทางจากกุ้ยหยาง-ฉงชิ่งใช้เวลา 2 ชม. (เดิม 10 ชม.)
4. กุ้ยหยาง-เฉิงตู (成贵高铁) เปิดให้บริการแล้วเมื่อวันที่ 16 ธ.ค. 2562
ความเร็ว 250 กม./ชม. ระยะทางรวม 648 กม. เริ่มก่อสร้างเมื่อวันที่ 29 ธ.ค. 2551 มูลค่าการลงทุนประมาณ 78,000 ล้านหยวน การเดินทางจากกุ้ยหยาง-เฉิงตูจะใช้เวลา 3-4 ชม. (เดิม 18 ชม.) มีสัดส่วนของสะพานและอุโมงค์ราวร้อยละ 85 และไปเชื่อมกับเส้นทางรถไฟความเร็วสูงกุ้ยหยาง-กว่างโจว เพื่อออกสู่ทะเลในเขตเศรษฐกิจสามเหลี่ยมปากแม่น้ำเพิร์ล (Pearl River Delta)
5. รถไฟความเร็วสูงสายวงแหวนเชื่อมกุ้ยหยาง-ฉงชิ่ง-เฉิงตู เปิดให้บริการแล้วเมื่อวันที่ 11 เมษายน 2563
ระยะทางรวม 1,290 กิโลเมตร เริ่มจากสถานีกุ้ยหยางเหนือ-สถานีฉงชิ่งตะวันตก-สถานีเฉิงตูใต้-สถานีกุ้ยหยางเหนือ รวม 12 สถานี ใช้เวลาเดินทางหนึ่งรอบประมาณ 8 ชั่วโมง โดยมีความเร็วช่วงกุ้ยหยาง-ฉงชิ่ง 200 กิโลเมตรต่อชั่วโมง ฉงชิ่ง-เฉิงตู 300 กิโลเมตรต่อชั่วโมง และช่วงเฉิงตู-กุ้ยหยาง 250 กิโลเมตรต่อชั่วโมง
6. กุ้ยหยาง-หนานหนิง (贵南高铁) คาดเปิดให้บริการปี 2566
มีระยะทาง 512 กม. เป็นระยะทางในกุ้ยโจว 200 กม. ความเร็วสูงสุด 350 กม./ชม. งบประมาณ 75,760 ล้านหยวน ได้เริ่มการก่อสร้างเมื่อวันที่ 23 ธ.ค. 2560 เป็นเส้นทางรถไฟที่มีความยากในก่อสร้าง เนื่องจากมีสัดส่วนของสะพานและอุโมงค์มากถึงร้อยละ 89 ของเส้นทาง (สะพาน 188 แห่ง และอุโมงค์ 106 แห่ง) หากการก่อสร้างแล้วเสร็จ จะทำให้การเดินทางจากกุ้ยหยาง-หนานหนิงจาก 13 ชม. เหลือเพียง 2 ชม.
ซึ่งเส้นทางรถไฟเหล่านี้จะเชื่อมกับเขตพัฒนาเศรษฐกิจทางภาคตะวันออกและภาคใต้ของจีน เพื่อออกสู่ทะเลในเขตเศรษฐกิจสามเหลี่ยมปากแม่น้ำเพิร์ล (Pearl River Delta) เขตเศรษฐกิจสามเหลี่ยมปากแม่น้ำแยงซีเกียง (Yangtze River Delta) และเขตเศรษฐกิจรอบอ่าวเป่ยปู้ (Pan Beibu Gulf Economic Zone) รวมถึงเชื่อมกับมณฑลตอนใน ผ่านยูนนานสู่ประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้และเอเชียใต้
และหากเส้นทางทั้งหมดข้างต้นแล้วเสร็จ จะทำให้การเดินทางจาก
– กุ้ยหยางไปปี้เจี๋ย จุนอี้ อันซุ่น ขายหลี่ ตูหยุน และถงเหริน (ภายในมณฑล) 1-2 ชม.
– กุ้ยหยาง-คุนหมิง/กุ้ยหลิน/ฉงชิ่ง 2-3 ชม.
– กุ้ยหยาง-เฉิงตู/หนานหนิง/ฉางซา 3-4 ชม.
– กุ้ยหยาง-กว่างโจว/อู่ฮั่น/หนานชาง 4-5 ชม.
– กุ้ยหยางไปปักกิ่งและเซี่ยงไฮ้ 9-11 ชม.
3) รถไฟใต้ดิน
กุ้ยโจวมีแผนพัฒนาเส้นทางรถไฟใต้ดินในนครกุ้ยหยางรวม 9 เส้นทาง ได้แก่ สาย 1-4 สาย S1-S4 และสาย G1 รวมระยะทาง 467 กม. มูลค่าการลงทุนประมาณ 2.7 แสนล้านหยวน ปัจจุบันเปิดให้บริการแล้ว 2 สาย ได้แก่ สาย 1 และสาย 2 โดยสาย 1 ได้เปิดให้บริการครั้งแรกเมื่อวันที่ 1 ธันวาคม 2561 และเปิดตลอดสายเมื่อปลายปี 2562 ระยะทาง 34.3 กิโลเมตร รวม 25 สถานี ส่วนสาย 2 เปิดให้บริการตลอดสายอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 28 เมษายน 2564 สำหรับสายที่อยู่ระหว่างการก่อสร้าง ได้แก่ สาย 3 และสาย S1
4) Gui Yang Bus Rapid Transit
ปัจจุบัน นครกุ้ยหยางมีรถ BRT ไว้คอยบริการรวม 13 เส้นทาง แบ่งเป็นเส้นทางหลัก 4 สาย และเส้นทางรอง 9 สาย โดยเปิดให้บริการอย่างเป็นทางการตั้งแต่ 13 ก.พ. 2560
เส้นทางอากาศ
ปัจจุบัน กุ้ยโจวมีสนามบินเปิดใช้งานรวม 11 แห่ง ครอบคลุมทุกเมืองของมณฑล โดยในปี 2563 มีผู้โดยสารเข้าออกรวม 22.53 ล้านคน มากเป็นอันดับ 15 ของจีน และยังมีสนามบินที่อยู่ระหว่างการก่อสร้างและเตรียมการก่อสร้างอีก 5 แห่ง
สนามบินหลัก
1. สนามบินนานาชาติหลงต้งเป่า นครกุ้ยหยาง (Guiyang Longdongbao International Airport贵阳龙洞堡国际机场) อยู่ห่างจากตัวเมืองกุ้ยหยางไปทางทิศตะวันออก 11 กม. เปิดดำเนินการอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 28 พ.ค. 2540 อาคารผู้โดยสารมีพื้นที่ 34,000 ตร.ม. รองรับผู้โดยสารได้ราว 7.8 ล้านคน ต่อมาวันที่ 16 ต.ค. 2552 ได้ขยายสนามบินเฟส 2 เพิ่ม และเสร็จสิ้นในปลายเดือนมีนาคม 2556 มีพื้นที่ 110,000 ตร.ม. ใหญ่กว่าเฟส 1 สามเท่า อาคารสินค้ามีพื้นที่ 21,000 ตร.ม. ขยายพื้นที่ลานบินจากเฟส 1 เพิ่มขึ้นอีก 260,000 ตร.ม. และลานจอดรถ 105,000 ตร.ม. สามารถรองรับผู้โดยสารได้ปีละ 15.5 ล้านคน สินค้าและพัสดุภัณฑ์ 220,000 ตัน และเครื่องบินขึ้นลง 146,000 ลำ รวมมูลค่าการลงทุน 3,645 ล้านหยวน ปัจจุบัน อยู่ระหว่างการขยายเฟส 3 ขนาดพื้นที่ 167,000 ตร.ม. เพื่อรองรับผู้โดยสารประมาณ 30 ล้านคน สินค้าและพัสดุภัณฑ์ 250,000 ตัน และเครื่องบินขึ้นลง 243,000 ลำ คาดว่าจะแล้วเสร็จในสิ้นปี
สนามบินย่อย
2. สนามบินเฟิ่งหวง เขตถงเหริน铜仁凤凰机场 (原名:铜仁大兴机场)
3. สนามบินซิงอี้ เขตเฉียนซีหนาน 兴义机场
4. สนามบินหวงกั่วซู่ เมืองอันซุ่น 安顺黄果树机场
5. สนามบินหลีผิง เขตเฉียนตงหนาน 黎平机场
6. สนามบินลี่โผ เขตเฉียนหนาน 荔波机场
7. สนามบินซินโจว เมืองจุนอี้ 遵义新舟机场
8. สนามบินเฟยสง เขตปี้เจี๋ย 毕节飞雄机场
9. สนามบินขายหลีหวงผิง เขตเฉียนตงหนาน 凯里黄平机场
10.สนามบินรื้อจ้าว เมืองลิ่วผานสุ่ย 六盘水日照机场
11.สนามบินเหมาไถ เมืองจุนอี้ 遵义茅台机场 เริ่มก่อสร้างเมื่อ มี.ค. 2558 เปิดให้บริการ 31 ต.ค. 2560
มีแผนจะก่อสร้างอีก 5 แห่ง
12.สนามบินเวยหนิงเฉ่าเหมย อำเภอเวยหนิง เมืองปี้เจี๋ย威宁草海机场
13.สนามบินเฉียนเป่ย黔北机场 อำเภอเต๋อเจียง เมืองถงเหริน
14.สนามบินลัวเตียน เขตฯ เฉียนหนาน罗甸机场
15.สนามบินผานเซี่ยน 盘县机场อำเภอผานเซี่ยน เมืองลิ่วผานสุ่ย
16.สนามบินเทียนจู้天柱机场อำเภอเทียนจู้ เขตฯ เฉียนตงหนาน
เส้นทางการบินระหว่างมณฑลกุ้ยโจวกับประเทศไทย (ในช่วงปกติ)
มีบินตรงจากกุ้ยหยาง-กรุงเทพฯ (ดอนเมือง) โดยสายการบิน New Gen Airways และกุ้ยหยาง-กรุงเทพฯ (สุวรรณภูมิ) โดยสายการบิน Hebei Airlines และ Xiamen Airlines (codeshare) ใช้เวลาเดินทางประมาณ 3 ชม. นอกจากนี้ ยังนิยมไปต่อเครื่องที่เมืองอื่น เช่น คุนหมิงหรือกว่างโจว เนื่องจากมีเส้นทางบินให้เลือกเวลาเดินทางมากกว่า และยังมีบินตรงกุ้ยหยาง-ภูเก็ต โดยสายการบิน New Gen Airways